خشک کن هوا
لازم است بدانید، هر کجا که از دستگاه های کمپرسور هوا و اسکرو استفاده می‌شود، بایستی دستگاه خشک کن هوا نیز بکار گرفته شود زیرا در مخزن کمپرسور هوا و سیستم هوای فشرده همواره مقداری آب و رطوبت وجود دارد که این دستگاه آب موجود در مخزن را خشک کرده و از هوا جدا می‌کند که این عمل باعث جلوگیری از آسیب دیدن لوله های انتقال هوا و ماشین های مکانیکی و بادی می‌شود. از این دستگاه میتوان در کلینیک های دندانپزشکی، بیمارستان ها، کارخانه های شیمیایی،کارخانه های تولید مواد لبنی و غذایی و کارگاه های صنعتی استفاده کرد. از برندهای معروف و مطرح میتوان از خشک کن هوا برند میکروپور نام برد که در مدلهای مختلف بصورت تبریدی و جذبی و در ظرفیتهای مختلف طبقه بندی می‌شوند که در ادامه به موارد مهم اشاره خواهیم کرد لطفا با ما همراه باشید.
موارد مهم در انتخاب خشک کن هوا
حداکثر جریان هوا در فوت مکعب استاندارد در دقیقه (scfm) و ظرفیت مورد نیاز ، فشار و دمای هوای ورودی و دمای هوای محیط (و دمای آب در صورتی که کندانسور با آب سرد شود) ، نقطه شبنم تحت فشار و امکانات مورد نیاز ، نحوه نصب و راه اندازی و نگهداری شاخصی به اسم نقطه‌ی شبنم، شاخص کارایی خشک کننده ها می‌باشد. نقطه‌ی شبنم دمایی می‌باشد که رطوبتی که در هوا موجود است را تقطیر می نماید. برای اینکه درک ساده‌تری از این شاخص داشته باشید هوای مورد بررسی روی قطعه‌ی شیشه‌ای تخت دمیده می‌شود و دمای شیشه به آرامی کم می‌کند. هنگامیکه این شیشه سرد میگردد در یک دمای خاصی، لایه ای از بخار بر روی شیشه دیده می‌شود. چنانچه دمای شیشه در این لحظه مثلا ۷۰ فارنهایت باشد گفته می شود که نقطه‌ی شبنم این هوا ۷۰ F می‌باشد. این آزمون را اغلب در یک بازده دمایی ۳۸-۱۱۰ F انجام می دهند.
استفاده از خشک کن هوا چه فوایدی دارد؟
خشک کن هوا هم مانند سایر وسیله‌های صنعتی مزایایی دارد که در این بخش به آن ها اشاره می‌کنیم. از آنجایی که دستگاهها به دلیل گرمی یا شرایط جوی یا درون دستگاهی، دچار رطوبت و خیسی می‌شوند و در صورت خشک نشدن، موجب پوسیدگی و فرسایش لوله ها خواهند شد، وسیله ای مانند خشک کن هوا یا درایر بوجود آمده است تا از این اتفاق های پیش رو جلوگیری کند.
دوم اینکه این وسیله در کارخانه‌هایی که تجهیزات پزشکی و مکانیکی دارند، بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرند زیرا نباید رطوبت زیاد در آن ها باقی بماند. نکته مهم که بیشتر مدیران به آن توجه دارند، کیفیت و میزان کارایی دستگاه است زیرا وجود خشک کن هوای با کیفیت به مقدار زیادی موجب بهینه سازی شرایط و محیط کار خواهد شد.
شاید تا به حال به عنوان یک خریدار به ابعاد خشک کن هوا دقت نکرده باشید، اما زمان آن رسیده که این نکات ریز و کوچک را در هنگام خرید مورد بررسی قرار دهید. به عنوان مثال اگر ابعاد این وسیله کوچک باشد، محیط گرم شده و بازدهی به مقدار قابل توجهی پایین میآید. از طرفی اگر سایز و ابعاد خشک کن هوا با توجه به اندازه محیط در نظر گرفته شود، راندمان و کیفیت همان طور که مدیر کارخانه می‌خواهد بهبود خواهد یافت. بنابراین در خرید خشک هوا نهایت دقت را به عمل آورید و با متخصصان و مشاوران فروش حتما درباره اندازه و سایز مشورت کنید و اطلاعات کافی در این زمینه را بدست آورید.
| Pressure Drop mbar | Connection Size | Capacity m3/h | Model |
| 280 | “1/2 | 53 | IS30 |
| 250 | “1/2 | 70 | IS35 |
| 100 | “3/4 | 100 | IS40 |
| 220 | “3/4 | 155 | IS50 |
| 320 | “3/4 | 190 | IS60 |
| 220 | “1/2 1 | 210 | IS70 |
| 320 | “1/2 1 | 305 | IS80 |
| 200 | “1/2 1 | 375 | IS90 |
| 310 | “2 | 495 | IS100 |
| 240 | “2 | 623 | IS110 |
| 150 | “2 | 930 | IS120 |
| 190 | “2 | 1200 | IS130 |
| 350 | “3 | 1388 | IS140 |
| 290 | “3 | 1800 | IS150 |
| 190 | “3 | 2500 | IS160 |
| 350 | “3 | 2775 | IS170 |
| 270 | DN100 | 3330 | IS180 |
| 380 | DN100 | 3915 | IS190 |
| 320 | DN100 | 5085 | IS200 |
| 350 | DN100 | 5850 | IS210 |
| 320 | DN150 | 6975 | IS220 |
| 350 | DN150 | 7875 | IS230 |
| 350 | DN150 | 9000 | IS240 |
| 350 | DN200 | 10500 | IS250 |
| 350 | DN200 | 12500 | IS260 |
قیمت خشک کن هوای کمپرسور
قیمت خشک کن هوا بستگی به جذبی یا تبریدی بودن، ظرفیت دستگاه، فشارکاری بین 16 بار یا 40 بار فشار قوی و دمای محیط و دمای ورودی دارد و کوچکترین ظرفیت از حدود 20 میلیون تومان شروع و تا 400 میلیون تومان می‌شود.
حجم هوا، ماکسیمم فشار، دمای محیط، افت فشار، مصرف انرژی و نوع درایر از جمله مواردی هستند که باید در انتخاب درایر در نظر گرفت. با انتخاب سایز مناسب درایر میتوان بالاترین راندمان و کارایی را دریافت کرد. ظرفیت درایر می‌بایست حدود 20 درصد از ظرفیت کمپرسور بالاتر باشد. اگر درایری را که انتخاب می‌کنید کوچک باشد باعث گرم شدن دستگاه و کاهش راندمان می‌شود. همچنین باید کمی فضای باز در اطراف درایر وجود داشته باشد. بنابراین ابعاد و سایز درایر در کارایی آن تاثیر دارد. همچنین به مواد به کار رفته در ساخت و کشور سازنده نیز توجه داشت. سری ic نسبت به سایر مدلها مقرون به صرفه می‌باشد.
مطالب مرتبط : کمپرسور اسکرو ، قطعات کمپرسور اسکرو
فیلتر خشک کن هوا
فیلتر خشک کن هوا، به دو شکل فیلتر دستگاه درایر و فیلتر المنت میکروفیلترها می باشند. میکروفیلتر های داخل درایر شامل کیت‌های داخی که با حروف اختصاصی MKO تعریف می‌گردند. معمولا فیلترهای اورجینال دستگاه در شرایط نرمال در حدود 4000 ساعت کارکرد دارند و از کیفیت خوبی برخوردارند. استفاده از فیلترها و کیت های غیر اورجینال علاوه بر رد کردن آلاینده ها و ذرات به خطوط هوای فشرده در بلند مدت باعث آسیب رسیدن به دستگاه درایر میگردد.
خشک کن هوای کمپرسور
رطوبت موجود در هوای کمپرسور باعث خطاهای مهم در سیستم می‌شود. این نیز به نوبه خود باعث کاهش راندمان دستگاه می شود. هوای آلوده علاوه بر فرآیند تولید بلکه بر کیفیت محصولات نهایی نیز موثر است. خشک کن هوای کمپرسور برند میکروپور محصول کشور ترکیه از تولید کنندگان مطرح در جهان می‌باشد.
این دستگاهها، همچون یخچال عمل می‌کند و دمای هوای فشرده تا 3 درجه سانتی گراد کاهش می یابد و می تواند رطوبت هوا را به طور کامل حذف کند. در درایر جذبی رطوبت هوا از طریق مواد جاذب جذب می‌شود و میتوان در دمای صفر و زیر صفر درجه نیز استفاده کرد. درایر جذبی با استفاده از دو برج عمل خشک کردن هوا را انجام می‌دهد، یکی از برج ها وظیفه جذب رطوبت هوا دیگری وظیفه احیای آنها را بر عهده دارد. درایر های میکرو پور سری MKE یا IS دارای میکروفیلتر های اولیه و ثانویه در داخل دستگاه می‌باشد و نیازی به خرید جداگانه میکرو فیلتر نمی‌باشد و می توان به راحتی میکروفیلتر ها را تعویض کرد.
آب در سیستم هوای فشرده چگونه ایجاد میگردد ؟
کمپرسورها حجم زیادی از هوا را مکش می‌نماید و فشارش را به 7برابر فشار هوای موجود در محیط می‌رساند هوای محیط اطراف همیشه مقداری آب را به صورت بخار دارا است. نکته در این مسئله می‌باشد که هوا معمولا قابلیت فشرده شدن را دارد ولی آب چنین قابلیتی ندارد!
در نظر داشته باشید که دستگاه شما 7 متر مکعب هوا را مکش می‌نماید و آنرا فشرده میسازد و تبدیل به 1 متر مکعب هوا با فشار 7 باری می‌نماید.
7 متر مکعب هوایی که وارد می‌شود دارای آب است پس از فشرده‌سازی، حجم آن به 1 متر مربع می‌رسد اما حجم آب به همان میزان باقی می‌ماند یا اینکه مایعات فشرده نمی‌شوند. به بیان دیگر مقدار آبی که در 7 متر مکعب هوا احتمال دارد که وجود داشته باشد، الان در 1 متر مکعب وجود دارد و مقدار آب در مقیاسهای حجم، افزایش میابد.
هر میزان دما بیشتر باشد هوا مقدار بیشتری آب در خود می‌تواند نگه دارد. با کاهش دما، هوا رطوبت کمتری می‌تواند در خود نگه دارد و آب از هوا جدا میگردد.
هنگامیکه هوا از کمپرسور خارج میگردد حدودا 20الی30 درجه گرمتر از هوای محیط می‌شود. به مرور زمان، هوا در مخازن خنک میگردد و بخار آبی که در هواوجود دارد، به مایع تبدیل میگردد و در مخزن جمع می‌شود.
چگونه بایستی هوای فشرده را خشک کرد
چندین روش برای خشک نمودن هوا وجود دارد:
- کاهش دما و مجدد گرم کردن هوا: بخار آب در دماهای کم به آب تبدیل میگردد و آنرا جدا نموده و با گرم نمودن دوباره‌ی آن، هوا خشک میگردد چنین پروسه‌ای در خشککنهای تبریدی یا یخچالی اتفاق میوفتد.
- جذب شیمیایی: آبی که در هوا وجود دارد بشکل شیمیایی در مجاورت مواد جاذب شیمیایی می‌باشد که آب در چنین مواد شیمیایی حل میگردد بعد از آن هم مواد و آب از دستگاهها خارج میگردد.
- جذب سطحی: آب به سطح مواد که جاذب سطحی هستند یا مواد جذب سطحی که می‌توانند دوباره تجدید شوند با هدف دفع کردن آب این عملیات در درایرها اتفاق میوفتد.
انواع خشک‌کن فشرده
در ارتباط با خشک‌کن یا درایر و کاربردهای آن صحبت کردیم اما باتوجه‌به اینکه شرایط و دستگاه‌های مختلفی وجود دارد؛ مهم است با انواع خشککنهای موجود در بازار آشنا شده تا بتوان بهترین را متناسب با شرایط خود انتخاب کرد. انواع درایر هوای فشرده عبارت‌اند از:
خشک‌کن تبریدی یا درایر تبریدی
خشک‌کن تبریدی یا درایر تبریدی یکی از محبوب‌ترین و پراستفاده‌ترین خشککنهای موجود در بازار است. درایرهای تبریدی عملکردی همانند یخچال‌های خانگی دارند؛ در این دستگاهها از یک فرایند خنک‌کننده برای جلوگیری از ایجاد رطوبت استفاده می‌شود. در درایر تبریدی هوای فشرده تا تقریباً 35 درجه فارنهایت خنک می‌شود. با عبور هوا از دریچه ورودی رطوبت خارج و تخلیه می‌شود سپس هوای تازه خشک توسط هوای ورودی گرم می‌شود. در پایان هر دوره هوای فشرده خارج شده دارای نقطه‌شبنمی در حدود 35 تا 40 درجه است. به‌صورت کلی فرایندی که در خشک‌کن تبریدی استفاده می‌شود باعث ایجاد محیطی بهداشتی می‌شود که در فرایند تولید این موضوع اهمیت زیادی دارد.
مزایا و معایب استفاده از خشک‌کن تبریدی
این دستگاه در بازار خود فروش خوبی دارد و مورداستفاده در کسب‌وکارهای زیادی قرار می‌گیرد، این دستگاه دارای مزایای زیادی است که عبارت‌اند از:
- راه‌اندازی این سیستم‌ها نسبت به سایر سیستم‌ها با همین عملکرد بسیار کم‌هزینه‌تر است.
- هزینه‌های نگهداری و عملیاتی این نوع خشک‌کن‌ها بسیار کمتر از سایر نمونه‌های موجود در بازار است.
- سیستم‌های درایر تبریدی مقاومت زیادی در برابر ذرات روغنی که در هوا معلق هستند دارند.
با وجود تمامی مزایای گفته شده؛ این نوع دستگاهها انتخابی مناسب برای بسیاری از مشاغل و صنایع هستند اما باید به یکسری موارد توجه داشت که عبارت‌اند از:
- این سیستم‌های برای دماهای زیر انجماد مناسب نیست چراکه رطوبت هوا یخ‌زده و به دستگاه آسیب می‌رساند.
- درایرهای تبریدی (خشککنهای تبریدی) حداقل ظرفیت نقطه شبنم را دارند.
خشک‌کن جذبی یا درایر جذبی
بعضی از درایرها از موارد و عوامل مختلفی برای خشک‌کردن هوای فشرده استفاده می‌کنند که به آنها جذب می‌گویند. این موارد به‌عنوان خشککنهای جذبی شناخته می‌شوند و در بخش‌های صنعتی مانند کارگاه‌ها بسیار مورداستفاده قرار می‌گیرند. برای کنترل درایر جذبی از شیر برقی، تابلو برق و PLC استفاده می‌شود. در خشککنهای جذبی هوا از موادی که جاذب هستند رد می‌شوند و بخش عمده‌ای از رطوبت خود را از دست می‌دهند. وجود مواد جاذب باعث کم‌شدن فشار نقطه شبنم می‌شود.
در برخی از صنایع به نقطه شبنم -40 نیاز است البته در برخی از درایرها نقطه شبنم می‌تواند تا -100 درجه (البته نقطه شبنم هوای فشرده در هر صنعت متفاوت است) نیز کم شود. موادی که در درایرهای جذبی موجود هستند می‌توانند سیلیکاژل، آلومینای فعال و… باشند. در آخر رطوبت حذف شده از خشک‌کن جذبی یا درایر جذبی خارج می‌شود و این کار با کمک هوای فشرده‌ای که در دستگاه وجود دارد انجام می‌شود.
کاربرد درایر جذبی در صنعت
مراقبت‌های بهداشتی: بهداشت هوا در محیط‌هایی که بیماران وجود دارند یا اینکه دارو تجویز می‌شود اهمیت بسیار زیادی دارد. برای این مورد از خشککنهای جذبی استفاده می‌شود.
امداد سیل: در موضوع سیل یکی از موارد مهمی که باید به آن توجه شود خشک‌شدن سریع مواد و وسایل است تا از ایجاد رطوبت و کپک جلوگیری شود؛ باتوجه‌به این نکته استفاده از این وسیله به‌عنوان یک بخش از سناریو در امداد سیل است.
خشک‌کردن مواد غذایی: عدم خروج رطوبت باعث می‌شود مواد غذایی در کارخانه و تولیدی‌ها فاسد شوند به همین دلیل از خشک‌کن جذبی برای خروج رطوبت و آب استفاده می‌شود.
مقایسه خشک‌های جذبی و تبریدی با یکدیگر
باوجوداینکه خشککنهای تبریدی و جذبی تفاوت‌هایی باید یکدیگر دارند اما شباهت‌های زیادی نیز دارند. هر دو دستگاه برای پاک‌سازی هوای محیط و حذف رطوبت مورداستفاده قرار می‌گیرند باتوجه‌به این مورد مسئله این که پیش میآید نباید پرسید کدام‌یک بهتر است بلکه باید پرسید کدام‌یک متناسب با نیازهای صنعت از محیط است. در برخی از موارد خشک‌کن تبریدی و جذبی در کنار یکدیگر بهترین عملکرد را دارند و یکی نقاط ضعف دیگری را جبران کرده و بالعکس. بااین‌حال در ارتباط با این دستگاهها نکاتی وجود دارد که عبارت‌اند از:
محیط‌های با دمای بالا: در محیط‌هایی که دمای بالایی دارند استفاده از خشککنهای تبریدی از نظر اقتصادی گزینه بهتری است. خشک‌کن تبریدی کمتر در محیط‌هایی با دمای پایین مورداستفاده قرار می‌گیرند چراکه محیط‌های سرد به کاهش دمای کویل نیاز دارند که در نهایت باعث یخ‌زدن سیم‌پیچ‌ها می‌شود. برای این مورد راهی برای دورزدن وجود ندارد چراکه چرخه‌های یخ‌زدایی و محلول آب‌نمک به‌سختی قابل‌اجرا هستند.
محیط‌های با دمای پایین: در محیط‌هایی که دمای پایینی دارند و سطح رطوبت نیز کم است استفاده از سیستم‌های خشک‌کن جذبی انتخابی عالی است. باتوجه‌به این مورد درایرهای جذبی برای محیط‌هایی با دمای 40 درجه انتخاب می‌شوند.
هزینه‌های انرژی حرارتی: در محل‌هایی که هزینه انرژی برق کمتر از حرارتی است استفاده از درایرهای جذبی گزینه مناسبی از نظر هزینه است. برعکس این مورد نیز در محیط‌هایی که هزینه‌های برقی از گاز یا بخار بیشتر است استفاده از خشک‌کن‌ها تبریدی گزینه مناسبی است. بر اساس این مورد میتوان متوجه شد که هزینه انرژی یک عامل مهم در انتخاب سیستم است.
خشککنهای شیمیایی
درایرهای شیمیایی از پروسه عبور هوای فشرده از مواد شیمیایی رقیق شده استفاده می‌کنند. مواد شیمیایی استفاده شده در این فرایند موادی هستند که ظرفیت طبیعی برای جذب آب دارند مانند کلری کلسیم، سدیم و لیتیوم. این مواد با جذب و جمع‌آوری رطوبت؛ با آبی که جمع‌آوری کرده‌اند دفع می‌شوند، باتوجه‌به این مورد وجود یک سیستم فیلتراسیون باکیفیت برای عملکرد صحیح مهم است. درصورتی‌که غیر از این مورد باشد در طول زمان این مواد شیمیایی مشکلاتی برای کمپرسور ایجاد می‌کنند.
مزایای خشککنهای شیمیایی
- عملکرد این خشک‌کن‌ها ساده بوده و نیازی به نظارت به‌صورت دائم نیز ندارند.
- راه‌اندازی این روش بسیار ارزان است.
- قسمت متحرکی برای نگهداری ندارد.
معایب خشککنهای شیمیایی
- برای داشتن عملکرد صحیح به سیستم‌های فیلتراسیون باکیفیتی نیاز دارند.
- جایگزین‌کردن مواد شیمیایی می‌تواند هزینه زیادی داشته به‌خصوص اگر به‌صورت دائم از این دستگاه استفاده می‌کنید.
- دفع مواد شیمیایی که جمع شده‌اند می‌تواند پرهزینه و پیچیده باشد.
خشککنهای هوا غشایی(Membrane dryers)
این نوع خشک‌کن‌ها برای رطوبت‌زدایی و جداسازی کاربرد دارند؛ مثال این مورد تولید مواد غذایی است. زمانی که هوای فشرده وارد خشک‌کن می‌شود در دسته‌های الیاف غشایی نیمه تراوا حرکت می‌کند؛ این الیاف به موادی مانند اکسیژن اجازه عبور از غشا را داده و آن را از گاز موردنظر جدا می‌کنند.
مزایای خشک‌کن غشایی
- این موارد نیازی به برق ندارند و برای کار از راه دور بسیار مناسب هستند.
- عملکرد بهتری نسبت به سایر خشک‌کن‌ها دارند و سروصدای کمتری دارند.
- نگهداری از این موارد مقرون‌به‌صرفه‌تر از سایر موارد مشابه است.
نکات مهمی در ارتباط با خشک‌کن غشایی وجود دارد که شامل استفاده از هوای تمیز، بدون روغن و ذرات است همچنین آنها به یک فیلتر نیاز دارند تا از انسداد مواد جلوگیری کند.